Μισός αιώνας σιωπές» με τη Μαρία Θεοδότου και ξεχωριστούς ερμηνευτές («Κύπρος 1974 – 2024)

 

 

 Του Θανάση Γιώγλου

Τρία χρόνια μετά τον «Αναστεναγμό» του Ανδρέα Κατσιγιάννη και της Μαρίας Χατζηαυξέντη με τη Γλυκερία, ενός δίσκου αφιερωμένου στην τραγωδία των Ελλήνων προσφύγων της Μικράς Ασίας, που το 1922 βρήκαν καταφύγιο στην Κύπρο και το 1974 αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν ξανά τα σπίτια τους εξαιτίας της τουρκικής εισβολής και κατοχής, ο Ανδρέας Κατσιγιάννης και η Μαρία Χατζηαυξέντη επανέρχονται με μια σειρά επτά τραγουδιών βασισμένων σε γεγονότα και μαρτυρίες για την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο. (Η Κύπρια στιχουργός Μαρία Χατζηαυξέντη είναι απόγονος μίας από τις χιλιάδες οικογένειες που μέσα σε πενήντα χρόνια έζησαν δύο φορές τον ξεριζωμό...)

Βασική ερμηνεύτρια του δίσκου «Κύπρος 1974 – 2024 / Μισός αιώνας σιωπές» είναι η Κύπρια Μαρία Θεοδότου στην πρώτη της δισκογραφική δουλειά και συμμετέχουν, τραγουδώντας μαζί της, ο Παντελής Θαλασσινός, η Μελίνα Ασλανίδου, ο Απόστολος Μόσιος και οι Κύπριοι ερμηνευτές Κούλης Θεοδώρου, Γιάννης Διονυσίου, Πέτρος Κουλουμής και Κωνσταντίνος Χριστοφόρου. 

 Τα τραγούδια του cd
1) Κραυγή – Συμμετέχει η Μελίνα Ασλανίδου
Το τραγούδι της αγέρωχης μορφής Χαρίτας Μάντολες.
2) Κυρά Φροσύνη – Συμμετέχει ο Παντελής Θαλασσινός
Η ιστορία της θρυλικής μορφής της κυράς της Λαπήθου, Ευφροσύνης Προεστού, μέσα από τα βιώματα τριών στρατιωτών της.
3) Ελένη (Το παράπονο) – Συμμετέχει ο Κούλης Θεοδώρου
Το τραγούδι της ηρωίδας Ελένης Φωκά, η οποία ζούσε εγκλωβισμένη 23 ολόκληρα χρόνια στην Αγία Τριάδα.
4)Μαύρη γάτα – Μαρία Θεοδότου (δεύτερες φωνές: Απόστολος Μόσιος, Αποστόλης Τσιάρκας, Δημήτρης Νάσιος, Ανδρέας Κατσιγιάννης, Μαρία Θεοδότου)
Το τραγούδι της μαυροφορεμένης γυναίκας.
5) Οδός «Λάβετε φάγετε» - Συμμετέχουν ο Γιάννης Διονυσίου και ο Πέτρος Κουλουμής (δεύτερες φωνές: Αποστόλης Τσιάρκας, Δημήτρης Νάσιος, Ανδρέας Κατσιγιάννης)
6) Ανάσα – Συμμετέχει ο Απόστολος Μόσιος
Το τραγούδι που εξυμνεί το ανθρώπινο είδος
7) Αράχνη – Συμμετέχει ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
Το τραγούδι για τη ζωή των στρατιωτών και αιχμαλώτων

 

Οι ενορχηστρώσεις και το programming έγιναν από τον Αποστόλη Τσιάρκα. Έπαιξαν οι μουσικοί: Αποστόλης Τσιάρκας (πιάνο), Κυριάκος Γκουβέντας (βιολιά), Κώστας Γεδίκης (μαντολίνο, μπαγλαμά, μαντόλα, λάφτα, λαούτο), Δημήτρης Νάσιος (κλασικές κιθάρες), Απόστολος Μόσιος (ακουστικές κιθάρες), Δήμος Βουγιούκας (ακορντεόν), Μανώλης Καραντίνης (μπουζούκι, τζουράς, μπαγλαμάς), Αποστόλης Βαγγελάκης (πνευστά) και ο Ανδρέας Κατσιγιάννης (σαντούρι). Οι ηχογραφήσεις, η μίξη και το mastering έγιναν από τον Απόστολο Μόσιο στο «Best of studio», η επιμέλεια παραγωγής από τον Ανδρέα Κατσιγιάννη και τον Απόστολο Μόσιο, η φωτογράφηση από την Κλεάνθη Αναστασιάδη και τη Μάρω Χρυσανθοπούλου και η γραφιστική επιμέλεια από τον Αλέξανδρο Παπαντωνίου.

Η Μαρία Θεοδότου αφιερώνει αυτή τη δουλειά στις μάνες και στις συζύγους των αγνοουμένων, που, όπως σημειώνει η ερμηνεύτρια «Κάποιες έφυγαν χωρίς να μάθουν νέα για τους αγαπημένους τους, κάποιες έλαβαν κακά μαντάτα μέσα σε μικρά ξύλινα κουτιά, κάποιες ακόμα αναμένουν…»

Οι στίχοι των επτά τραγουδιών γεννήθηκαν μέσα από ισάριθμές ιστορίες, μαρτυρίες, αναφορές και γεγονότα από την εισβολή του Αττίλα στη μαρτυρική Μεγαλόνησο. Για μια ακόμη φορά, μετά τα τραγούδια του «Αναστεναγμού», η Μαρία Χατζηαυξέντη αποτύπωσε με ιδιαίτερο τρόπο τις μνήμες και τον πόνο από την πενηντάχρονη, ανοιχτή πληγή της Κύπρου. Πληγή που, προσωπικά, πολύ αμφιβάλλω αν θα κλείσει ποτέ.

Όσο για τις μελωδίες, στον αντίποδα της παράλληλης κυκλοφορίας του τελευταίου δίσκου της τριλογίας «Μεγάλες ώρες», με τίτλο «Μετά Δόξης» ο Ανδρέας Κατσιγιάννης έγραψε, κυρίως, πάνω σε λαϊκές φόρμες, ενώ η φωνή της Μαρίας Θεοδότου υπερασπίζεται επάξια το υλικό, χωρίς να υπολείπεται σε τίποτα, από τη συνολική, λαμπερή της παρουσία.

Το μουσικό υλικό συνοδεύουν οι αναλυτικές πληροφορίες που δίνονται για τη γέννηση του κάθε τραγουδιού: *

1)Το τραγούδι «Κραυγή» μαρτυράει την αγέρωχη μορφή της Χαρίτας Μάντολες. Η γυναίκα αυτή, θα μπορούσε να συνταράξει, κάθε γωνιά της γης με την κραυγή απόγνωσης, αγωνίας, φόβου και θυμού, λόγω του ατίθασου και επαναστατικού χαρακτήρα της. Η Χαρίτα, σκιαγραφεί τον πόνο κάθε μάνας και παραδειγματίζει με τον βίο της.

2) Το τραγούδι «Κυρά Φροσύνη», αναφέρεται στην ιστορία της θρυλικής μορφής της κυράς Ευφροσύνης Προεστού, μέσα από τα βιώματα και τις μαρτυρίες τριών στρατιωτών της. Στην άνιση μάχη της Λαπήθου στις 6 Αυγούστου 1974, δώδεκα στρατιώτες αποκόπηκαν και έμειναν εγκλωβισμένοι πίσω από τις εχθρικές γραμμές. Αυτούς τους στρατιώτες εντόπισε η κυρία Ευφροσύνη, η κυρά της Λαπήθου, και τους φρόντισε για έναν μήνα.

3) Το τραγούδι της ηρωίδας εκπαιδευτικού Ελένης Φωκά, φέρει τον τίτλο «Ελένη», αφού, όντας νεαρή κοπέλα στην τουρκική εισβολή, αποφάσισε να μην εγκαταλείψει το χωριό της, παραμένοντας εγκλωβισμένη στα χώματα που αγάπησε. Παρά τον κίνδυνο που διέτρεχε η ζωή της και τις κακουχίες που κατά καιρούς βίωσε από τους Τούρκους εισβολείς, αντιστάθηκε και δίδασκε στο σχολείο του χωριού μέχρι το 1997.

4) Η «Μαύρη γάτα» είναι το τραγούδι της μαυροφορεμένης γυναίκας, που βιώνει τη διπλή μαχαιριά του πολέμου του 1974, περιμένει τον αγνοούμενο σύζυγό της, ενώ στα μεταπολεμικά γεγονότα, χάνει το μοναχοπαίδι της, στον καταυλισμό της Άχνας. Ζει μόνη στη Λάρνακα, σε ένα σπιτάκι, κοντά στην παραλιακή οδό Πιγιαλέ Πασά.

5) «Οδός Λάβετε Φάγετε», το τραγούδι που αντανακλά τη μαρτυρία της ίδιας της στιχουργού, Μαρίας Χατζηαυξέντη, η οποία κατοικεί στη νεκρή ζώνη και είναι απόγονος προσφύγων. Η ίδια έγραψε ότι «στα μάτια των εν ζωή μαρτύρων της βεβηλωμένης μνήμης του 1974, συνάντησε την αλήθεια του πολέμου».

6) Το τραγούδι που εξυμνεί το ανθρώπινο είδος, το «Ανάσα», βασίζεται στην αναφορά του πατέρα της στιχουργού σε ένα γεγονός που συνέβη τις μέρες της εισβολής, με έναν στρατιώτη άλλου λόχου. Εκεί που ο άνθρωπος χάνει την ελπίδα για ζωή, οι δυνάμεις του εξαντλούνται, γονατίζει και προσκυνά την ανθρώπινη του φύση, συμβιβάζεται με τον θάνατο και αποζητάει την κάθαρση. Μια ανάσα πριν το τέλος, λυτρώνονται οι ψυχές.

7) Το τραγούδι «Αράχνη», απεικονίζει τη μαρτυρία ενός καταδρομέα, του Νίκου Κυριάκου Μακρύγιωργη σχετικά με τη ζωή των στρατιωτών και αιχμαλώτων του πολέμου. Ένας στρατιώτης που αντιπροσωπεύει τη νεανική μαχητικότητα, παρά τις τραγικές προσωπικές του εμπειρίες ζωής.

Στη λίστα μπορείτε να ακούσετε όλα τα τραγούδια.

ΒΙΝΤΕΟ.

 ΠΗΓΗ. ogdoo.gr